โรคหลอดเลือดในสมอง คือภัยร้ายที่มีอัตราเสียชีวิตสูงเป็นอันดับสองของคนไทย และหากไม่เสียชีวิตก็มีโอกาสที่จะป่วยเป็นอัมพาต อัมพฤกษ์ และเกิดความพิการได้ แม้ว่าผู้ป่วยทุกเพศทุกวัยจะมีโอกาสที่ป่วยเป็นโรคหลอดเลือดในสมองหรือโรค Stroke แต่ภัยร้ายนี้ก็มักจะตรวจพบในกลุ่มเป็นผู้สูงอายุเป็นหลัก เนื่องจากการที่หลอดเลือดเสื่อมสภาพตามวัยและอายุที่สูงขึ้น ทำให้การไหลเวียนของเลือดไปเลี้ยงสมองไม่เพียงพอ จนสมองหยุดทำงานเฉียบพลัน แต่ทั้งนี้ทั้งนั้น นอกจากช่วงวัยอายุที่สูงขึ้นแล้ว ต้นเหตุการเกิดโรคหลอดเลือดในสมองสามารถเกิดขึ้นได้จาก 3 สาเหตุหลัก ๆ ดังนี้
- หลอดเลือดสมองตีบ
หลอดเลือดสมองตีบนับเป็นสาเหตุหลักที่ทำให้คนป่วยเป็นโรคหลอดเลือดสมองตีบสูงถึง 80 เปอร์เซ็นต์ ซึ่งเกิดจากการที่ลิ่มเลือดก่อตัวขึ้นภายในผนังหลอดเลือดที่มีไขมันเกาะจนแข็ง ทำให้หลอดเลือดตีบแคบลงจนก่อให้เกิดการอุดตัน ระบบไหลเวียนลดประสิทธิภาพลง อย่างไรก็ตาม อาการโรคหลอดเลือดสมองตีบนั้นมีปัจจัยเสี่ยงที่สามารถกระตุ้นให้เกิดอาการได้ เช่น อายุ ความดันโลหิต ไขมันในเลือดสูง การสูบบุหรี่ ดื่มแอลกอฮอล์อย่างสม่ำเสมอ โรคอ้วนและโรคเบาหวาน
- หลอดเลือดในสมองอุดตัน
โรคหลอดเลือดในสมองอุดตัน อาการจะแตกต่างจากหลอดเลือดสมองตีบ ตรงที่สาเหตุเกิดจากการที่ลิ่มเลือดก่อตัวในเส้นเลือดนอกสมอง และไหลเวียนไปตามกระแสเลือดจนอุดตันที่หลอดเลือดเล็ก ๆ ในสมอง จนทำให้เกิดอาการของโรค Stroke ในที่สุด อีกทั้งอาการโรคหลอดเลือดในสมองอุดตันยังมีปัจจัยเสี่ยงที่กระตุ้นให้เกิดอาการดังต่อไปนี้ โรคลิ้นหัวใจ กล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือด หรือภาวะหัวใจโต และหากใครที่ประสบอุบัติเหตุที่มีการบิดหรือสะบัดคอแรง ๆ ก็อาจทำให้หลอดเลือดที่คอฉีกขาดจนทำให้หลอดเลือดในสมองอุดตันได้
- เลือดออกในสมอง
สาเหตุนี้พบได้อยู่ที่ประมาณ 20 เปอร์เซ็นต์ ของผู้ป่วยโรคหลอดเลือดในสมอง ซึ่งเกิดจากการที่เลือดออกในสมองและเลือดที่ไหลออกมาทำให้เกิดแรงกดเบียดต่อเนื้อสมอง และทำลายเนื้อสมองในที่สุด โดยปัจจัยเสี่ยงสำคัญที่กระตุ้นให้เกิดอาการของโรค Stroke ได้แก่ ภาวะความดันโลหิตสูง เพราะเมื่อหลอดเลือดมีความเปราะบางร่วมกับภาวะความดันโลหิตสูง ทำให้หลอดเลือดเสี่ยงที่จะโป่งพองและแตกได้
ภาวะแทรกซ้อนของโรคหลอดเลือดในสมองที่ครอบครัวและผู้ดูแลผู้ป่วยต้องระมัดระวัง
โรคหลอดเลือดในสมองเป็นโรคร้ายที่สามารถส่งผลรุนแรงถึงขั้นเสียชีวิต หากผู้ป่วยเข้ารับการรักษาไม่ทันเวลา อีกทั้งโรคร้ายชนิดนี้ยังมีภาวะแทรกซ้อนที่ครอบครัวและผู้ดูแลผู้ป่วยต้องตระหนักและให้ความใส่ใจเป็นพิเศษ โดยภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นได้ มีดังนี้
- ภาวะลิ่มเลือดอุดหลอดเลือดดำส่วนลึก
ผู้ป่วยโรค Stroke ที่ไม่ค่อยได้ออกกำลังกายหรือทำกายภาพบำบัด และหากมีอาการผิดปกติของหลอดเลือดดำร่วมด้วย มีโอกาสเสี่ยงสูงที่จะป่วยเป็นภาวะลิ่มเลือดอุดหลอดเลือดดำส่วนลึก ซึ่งภาวะนี้จะส่งผลให้การไหลเวียนเลือดด้อยประสิทธิภาพลง เกิดอาการปวดบวม และมีอาการลิ่มเลือดอุดตันตามมาได้ แต่ภาวะเหล่านี้สามารถป้องกันได้ โดยการที่ครอบครัวและผู้ดูแลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดในสมองควรหมั่นสังเกตอาการ และให้ผู้ป่วยได้รับการออกกำลังกายและทำกายภาพบำบัดฟื้นฟูร่างกายอย่างสม่ำเสมอ เพื่อกระตุ้นให้ระบบการไหลเวียนของเลือดทำงานได้ปกติ
- ภาวะปอดแฟบ
ภาวะปวดแฟบเกิดจากการที่ผู้ป่วยโรค Stroke มีอาการหนักและกลายเป็นผู้ป่วยติดเตียง ไม่ได้ทำกายภาพบำบัดหรืออยู่ในท่านอนเป็นเวลานาน ทำให้ปอดขยายตัวไม่เต็มที่ ส่งผลให้มีอาการหอบเหนื่อยได้ง่าย หายใจตื้นสั้น อีกทั้งหากยังคงนอนต่อเนื่องและขาดการดูแลที่ถูกต้อง จะส่งผลให้ป่วยเป็นภาวะปอดติดเชื้อเพิ่มได้
- โรคซึมเศร้า
อาการของโรคหลอดเลือดในสมองจะส่งผลให้ผู้ป่วยมีปัญหาในการควบคุมอารมณ์ เนื่องจากการเปลี่ยนแปลงทางร่างกายและสภาพแวดล้อม ยิ่งหากเกิดในกลุ่มผู้ป่วยสูงอายุที่ขาดความอบอุ่นหรือครอบครัวไม่ให้ความใส่ใจเท่าที่ควร ผู้ป่วยมีโอกาสสูงที่จะรู้สึกเศร้า เสียความมั่นใจ รู้สึกตนเองไร้ค่า จนถึงขั้นรุนแรงคืออยากที่จะฆ่าตัวตาย ซึ่งถือเป็นภาวะแทรกซ้อนที่อันตราย ครอบครัวและผู้ดูแลผู้ป่วยโรค Stroke ควรดูแลอย่างใกล้ชิด
- ภาวะเลือดออกในทางเดินอาหารและกะโหลกศีรษะ
การทานยาละลายลิ่มเลือดสำหรับรักษาอาการของโรคหลอดเลือดสมองตีบหรือโรคหลอดเลือดในสมอง แม้ว่าจะช่วยในการลดอาการอุดตันของลิ่มเลือด แต่มีโอกาสที่ผู้ป่วยบางรายจะมีอาการภาวะเลือดออกในทางเดินอาหารและกะโหลกศีรษะแทรกซ้อนมาได้ ดังนั้นหากผู้ป่วยโรค Stroke หรือคนในครอบครัวของคุณกำลังทานยาชนิดนี้อยู่ ควรหมั่นสังเกตอาการและปรึกษาแพทย์เพื่อดูแลอย่างใกล้ชิด มิเช่นนั้นอาการที่ทุเลาลง อาจทำให้ผู้ป่วยมีอาการหนักขึ้นได้
หากคุณและครอบครัวกำลังมองหาสถานที่ที่มีความพร้อมในการดูแลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดในสมองหรือโรคหลอดเลือดสมองตีบ สามารถติดตามขอใช้บริการอายุวัฒน์ เนอร์สซิ่งโฮม ศูนย์การแพทย์ผู้สูงอายุได้ ที่นี่เรามีทีมแพทย์และพยาบาลผู้เชี่ยวชาญที่มีประสบการณ์ในการดูแลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองตีบเป็นอย่างดี ทีมงานของเราสามารถให้ความช่วยเหลือดูแลคนที่คุณรัก ไม่ต้องกังวลว่าคนที่คุณรักจะขาดความรักและความเอาใจใส่ เพราะทีมงานของเราพร้อมดูแลคนที่คุณรักตลอด 24 ชั่วโมง
