โรคมะเร็งเป็นโรคที่ก่อให้เกิดความผิดปกติในอวัยวะต่างๆของร่างกาย และอาจมีการกระจายไปยังส่วนอื่นๆผ่านระบบเลือด หากเซลล์มะเร็งกระจายไปทั่วร่างกายจนส่งผลให้อวัยวะหรือเนื้อเยื่อต่างๆทำงานล้มเหลว ไม่สามารถรักษาสมดุลของระบบต่างๆภายในร่างกายได้ ก็จะเป็นสาเหตุให้เสียชีวิต ซึ่งผู้ป่วยมะเร็งจำนวนไม่น้อยที่อยู่ในภาวะที่มะเร็งแพร่กระจายไปทั่วจนไม่สามารถรักษาได้ด้วยยาเคมีบำบัดหรือการฉายแสงได้ ก็ต้องได้รับการดูแลรักษาแบบประคับประคอง (Palliative Care)เพื่อให้ผู้ป่วยมีคุณภาพชีวิตที่ดีที่สุดเท่าที่จะทำได้ในระยะสุดท้ายของชีวิต
ผู้ป่วยมะเร็งระยะสุดท้าย จะมีอาการไม่สุขสบายต่างๆเกิดขึ้นอันเนื่องมาจากภาวะของโรค ทำให้เกิดความทุกข์ทรมานทั้งร่างกายและจิตใจ รวมถึงญาติที่ดูแลก็พลอยเกิดความไม่สบายใจและเป็นทุกข์ตามไปด้วย ดังนั้นการดูแลการดูแลผู้ป่วยระยะสุดท้ายจึงต้องมีการประคับประคองทั้งสภาพร่างกายและจิตใจของผู้ป่วยและต้องดูแลสภาพจิตใจของญาติด้วยเช่นกัน
การดูแลผู้ป่วยมะเร็งในระยะสุดท้ายเป็นการดูแลแบบประคับประคองเพื่อเน้นดูแลคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยเป็นหลักโดยไม่ได้หวังผลการรักษาโรคให้หาย โดยจะต้องมีการดูแลในด้านต่างๆดังต่อไปนี้
- การดูแลทางด้านร่างกาย ปัญหาทางร่างกายของผู้ป่วยระยะสุดท้ายที่พบได้มากคือ ความเจ็บปวด , อ่อนเพลีย ,เบื่ออาหาร,คลื่นไส้อาเจียน,หายใจลำบาก ซึ่งผู้ดูแลต้องให้ความใส่ใจดูแลอย่างใกล้ชิดเพื่อบรรเทาความไม่สบายต่างๆและทำให้ผู้ป่วยมีคุณภาพชีวิตที่ดีมากที่สุด
- การดูแลทางด้านจิตใจ ผู้ป่วยระยะสุดท้ายอาจมีภาวะทางจิตใจหลายอย่าง ทั้งซึมเศร้า , สับสน ,โกรธ ซึ่งผู้ดูแลต้องทำความเข้าใจและช่วยประคับประคองจิตใจของผู้ป่วยให้สงบ รับฟังความรู้สึกต่างๆที่ผู้ป่วยระบายออกมาอย่างเข้าใจ
- การดูแลทางด้านสังคม เป็นการดูแลโดยรวมทั้งในด้านของสมาชิกในครอบครัว,ที่อยู่อาศัยและสิ่งแวดล้อมของผู้ป่วย เพื่อให้สมาชิกในครอบครัวและผู้ป่วยได้ใช้เวลาร่วมกันและได้รู้สึกถึงความสวยงามของชีวิตแม้จะต้องจากกันในอีกไม่ช้า
การดูแลทางด้านจิตวิญญาณ และศาสนา ผู้ปวยแต่ละคนจะมีสิ่งยึดเหนี่ยวทางจิตใจที่แตกต่างกัน โดยจำนวนไม่น้อยจะมีความผูกพันกับศาสนา ซึ่งการให้ผู้ป่วยได้มีกิจกรรมที่เกี่ยวข้องทางศาสนาที่ผู้ป่วยนับถือ หรืออนุญาตให้ผู้นำทางจิตวิญญาณที่มีอิทธิพลต่อจิตใจได้มาพบปะพูดคุยกับผู้ป่วย จะทำให้ผู้ป่วยเกิดความรู้สึกสบายใจ และเข้าสู่วาระสุดท้ายได้อย่างสงบ
การดูแลผู้ป่วยมะเร็งระยะสุดท้ายแบบประคับประคอง เป็นการดูแลที่ต้องใช้ความละเอียดอ่อนและใส่ใจอย่างมาก ดังนั้นการเลือกมืออาชีพที่มีความเข้าใจในการดูแลอย่าง ศูนย์ดูแลผู้ป่วยมะเร็งระยะสุดท้าย อายุวัฒน์ เนอร์สซิ่งโฮม พระราม2 ธนบุรี ที่มี ทีมดูแลด้วย แพทย์ พยาบาล ที่จะช่วยดูแลคนที่คุณรักให้มีคุณภาพชีวิตที่ดีที่สุดในช่วงระยะเวลาสุดท้ายของชีวิต
